Mavsum mevasi: xurmoning inson organizmi uchun 9 ta foydali xususiyati

Xurmo g‘ayrioddiy ta’mga ega bo‘lishi bilan birga, juda ko‘p foydali xususiyatlarga ega. Uning tarkibidagi ozuqaviy komponentlar butun inson organizmiga foydali ta’sir ko‘rsatadi. Asab tizimi, suyak, tish, teri va ko‘zlar salomatligini qo‘llab-quvvatlaydi, immunitet tizimini mustahkamlaydi, qarish belgilarini sekinlashtiradi, saraton kasalligining oldini oladi, metabolizmni yaxshilaydi va qon bosimini pasaytiradi, deb yozadi “Noviy ochag”.

Xurmoning asosiy qiymati ko‘p miqdordagi antioksidantlarning mavjudligidadir. Misol uchun, sabzi, qalampir yoki qovoqqa qaraganda xurmoda A vitaminining asosi bo‘lgan beta-karotin ko‘proq. A vitamini birinchi navbatda organizm hujayralarining yangilanishi uchun muhimdir, ularni yo‘q bo‘lishdan himoya qiladi, qarish jarayoniga qarshi kurashadi.

Xurmoda ko‘p miqdorda C vitamini mavjud — bir mevada, kunlik ehtiyojning taxminan 110 foizi va B guruhi vitaminlari. Bu vitaminlar immunitet tizimini rag‘batlantiradi, organizmning virusli va bakterial infeksiyalarga chidamliligini oshiradi. Yetarli miqdorda xurmo tarkibida mavjud bo‘lgan P vitamini qon tomirlariga foydali ta’sir ko‘rsatadi. Yurak-qon tomir kasalliklari rivojlanish xavfi ostida bo‘lganlar uchun xurmoni ratsionga kiritish tavsiya etiladi.

Shuningdek, xurmo ko‘plab mikroelementlarni o‘z ichiga oladi. Unda organizmdan ortiqcha suvni chiqarib tashlashga yordam beradigan kaliy mavjud. Magniy yurak mushaklarining ishini me’yorlashtiradi, asab tizimiga foydali ta’sir ko‘rsatadi va boshqa oziq moddalarning so‘rilishini yaxshilaydi. Magniy natriy tuzlarini chiqarib tashlashga yordam beradi, shu bilan buyrakda toshlar paydo bo‘lishi ehtimolini kamaytiradi.

Qolaversa, xurmo bir qator foydali xususiyatlarga ega.

Qon bosimini nazorat qiladi

Xurmo gipertonik bemorlar uchun foydali mahsulotdir. Xurmo tarkibidagi kaliy tomir kengaytiruvchi xususiyatga ega, ya’ni u qon bosimini sezilarli darajada pasaytiradi. Mahsulot tarkibidagi mis qizil qon hujayralarini ishlab chiqarish uchun muhim element hisoblanadi. Shuning uchun xurmo yurak kasalliklarini rivojlanish xavfini kamaytiradigan mahsulotlar ro‘yxatiga kiritilgan.

Xolesterin darajasiga ta’sir qiladi

Olimlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, xurmo qondagi xolesterin darajasiga ta’sir qilishi mumkin. Bu ta’sirning sababi xurmoni tashkil etuvchi taninlardir.

Virusga qarshi vosita

Bakteriyalardan himoya qiladigan va infeksiya tarqalishining oldini oladigan taninlar tufayli xurmo virusga qarshi xususiyatga ega.

Saratonga qarshi ta’sirga ega

Xurmo juda ko‘p miqdordagi saratonga qarshi moddalarni o‘z ichiga oladi. Ular organizmni hujayra metabolizmining qo‘shimcha mahsuloti bo‘lgan va sog‘lom hujayralarni mutatsiyaga olib keladigan erkin radikallardan himoya qiladi. Natijada, zararlangan to‘qimalar hududida o‘simta paydo bo‘ladi. Xurmoning bir qismi bo'lgan antioksidantlar bu xavfli jarayonlarning oldini oladi va to‘xtatadi. Xurmoda ko‘p miqdorda mavjud bo‘lgan fenolik birikmalar, A va C vitaminlari saraton kasalligidan samarali himoyalanish uchun juda muhimdir.

Immunitet tizimini mustahkamlaydi

Xurmo immunitet tizimini rag‘batlantiradigan, mikrob va viruslarga qarshi kurashadigan oq qon hujayralari (leykotsitlar) ishlab chiqarishni faollashtiradigan C vitaminini o‘z ichiga olganligi sababli immunitetni mustahkamlash uchun ajoyib vosita hisoblanadi.

Ovqat hazm qilishni yaxshilaydi

Xurmo aksariyat mevalar singari kletchatkaning ajoyib manbaidir. Kletchatka ichak harakatchanligini kuchaytiradi, me’da shirasining sekretsiyasini yaxshilaydi, shuningdek, diareya yoki ich qotishini yengillashtiradi. Ortiqcha vaznli odamlar uchun xurmo tezroq vazn yo‘qotishga yordam beradi.

Metabolizmni tezlashtiradi

B guruhi vitaminlari organizmdagi ko‘pgina fermentativ jarayonlarning muhim tarkibiy qismidir. Hazm qilish jarayonining faolligi esa sog‘lom metabolizmdir.

Organizmni yoshartiradi

Beta-karotin, lutein va likopen inson organizmida antioksidant sifatida ishlaydi, ya’ni ular erta qarish belgilarining oldini oladi. Xurmoni muntazam iste’mol qilish ajin, yosh o‘tishi bilan tushadigan dog‘lar, Alsgeymer kasalligi, surunkali charchoq, ko‘rish qobiliyatining pasayishidan himoya qiladi.

Ko‘zlarni davolaydi

Meva tarkibiga kiradigan A vitamini, lutein va likopen ko‘rish qobiliyatini sezilarli darajada yaxshilaydi. Ushbu moddalar katarakt kabi xavfli kasallikning oldini oladi.

Xurmoning zararli tomonlari

Oshqozon-ichak trakti bilan bog‘liq surunkali kasalliklarning kuchayishi paytida xurmo iste’mol qilish tavsiya etilmaydi. Buyrak toshi bilan bog‘liq muammolari bo‘lgan bemorlar uchun ham ushbu mevaning nojo‘ya ta’sirlari bo‘lishi mumkin.

Qandli diabet bilan og‘rigan odamlar xurmoni ehtiyotkorlik bilan iste’mol qilishi kerak, chunki u juda ko‘p uglevodlarni o‘z ichiga oladi, uning miqdori 25 foiz glyukoza va fruktozadir. Bu borada, albatta, shifokor bilan maslahatlashish lozim.

Shuningdek, gipotonik bemorlar ham xurmoni iste’mol qilishda ehtiyot bo‘lishi kerak, chunki xurmo qon bosimini pasaytiradi. Biroq bu mahsulotni me’yorida tanovul qilishning hech qanday zarari yo‘q.